خودروسازی به سبک هندی یا در ژانر فیلم هندی؟

محمدعلی دیانتی‌زاده در سرمقاله امروز (یکشنبه، ۱۱ آبان‌ماه ۱۳۹۹) روزنامه «دنیای خودرو»، به موضوع «الگوی هند برای توسعه صنعت خودرو» پرداخت.

به گزارش «اخبار خودرو»، سردبیر روزنامه «دنیای خودرو» در این باره نوشت:

«در قرن نهم هجری، دربار هند در ادب‌پروری چنان از دربار صفوی پیشی گرفت که شاعران پارسی‌گوی به آن‌جا کوچیدند و در طول چهار قرن چندان ظریف و دقیق و غامض سُراییدند که تجربه نوجویانه آنان «سبک هندی» را در شعر پارسی بنیان نهاد. از نزدیک به چهار دهه پیش نیز هندیان چنان پر و بالی به صنعت خودرو داده‌اند که امروز برخی قطعه‌سازان ایرانی به این کشور به‌عنوان مقصدی برای سرمایه‌گذاری به قصد تولید می‌نگرند؛ کشوری که اکنون میزبان استقرار سایت‌های تولیدی و سرمایه‌های بزرگ‌ترین خودروسازان جهانی همچون فورد، نیسان، ب‌ام‌و، مرسدس‌بنز، هیوندای، تویوتا، سوزوکی، سایک و… است.

دولت هند با تصمیماتی همچون شکستن انحصار شرکت‌های خودروسازی هندی و میدان‌دادن به شرکت‌های مشترک (جوینت‌ونچرها)، لغو الزام اخذ هرگونه مجوز برای راه‌اندازی خودروسازی و افزایش سهم سرمایه‌گذاری خارجی از ۵۱ به ۱۰۰ درصد، صنعت خودرو هند را طی چهار دهه متحول کرد.

هندی‌ها با تنظیم و اجرای دو سند استراتژیک، طی سال‌های ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۴ مرکز ملی آزمون و تحقیق توسعه خودرو را تأسیس کردند و با هدف افزایش تمرکز بر تولید خودروهای کوچک، مالیات این نوع خودروها را از ۲۶ درصد به ۱۶ درصد کاهش دادند. بدین ترتیب موفق شدند طی سال‌های ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۶ به هاب بین‌المللی صنعت خودروهای کوچک تبدیل شوند و سهم خودروسازی در تولید ناخالص داخلی خود را دوبرابر کنند. با همین پشتوانه، در سال مالی ۲۰۲۰ آمار صادرات خودرو هند از ۴.۵میلیون دستگاه عبور کرده است.

اما به‌موازات هرآن‌چه در صنعت خودرو هند رقم خورده و در صنعت خودرو ما اتفاق نیفتاده، عوامل محیطی دیگری مانند رشد سریع طبقه متوسط نیز در آن‌جا محقق شده که در کشور ما روندی معکوس داشته است. با این حال، همچنان در بسیاری مزایا و فرصت‌ها با هندیان اشتراک داریم که ازجمله آن‌ها می‌توان به برخورداری از نیروی انسانی آموزش‌دیده کم‌هزینه و در دسترس بودن مواد اولیه اشاره کرد. گرچه صنعتگران ما از یارانه تحقیق و توسعه و امکانات اعتباری و مالی آسان و ارزانی که در اختیار صنعتگران هندی است بی‌بهره‌اند، اما در ایران نیز انرژی و ریخته‌گری ارزان‌تر از مزایایی است که هندی‌ها از آن محرومند.

درهرحال، صنعت خودرو ایران نیز می‌تواند به سبک هندی، مقصد سرمایه‌گذاری‌های مولد برای خودروسازان جهانی باشد، به‌جای آن‌که در ژانر «فیلم‌های هندی» گرفتار بی‌کسی، ناداری، قهروآشتی با شرکای خارجی و حسرت‌های نوستالژیک غلیظ باشد. البته ناگفته نماند؛ صنعت سینمای هند نیز از لحاظ دسترسی به امکانات و فناوری‌های روز و حضور در بازار جهانی از سینمای ما فرسنگ‌ها جلوتر است.»