چرا دلار نیمایی ارزان نشد؟ / نرخ ارز چگونه پایین می‌ماند؟
به گزارش بخش خبری اتوکارشناس،
به گزارش تجارت‌نیوز، در چند روز اخیر که نرخ ارز در صرافی ملی و بازار آزاد با کمی کاهش روبرو می‌شد، نرخ دلار نیما رو به افزایش بود. تا جایی که روز جمعه قیمت دلار در سامانه نیما 600 تومان بیشتر از صرافی ملی اعلام شد.
اما چرا دلار نیمایی پا به پای دلار صرافی ملی کاهش پیدا نمی‌کند؟
برای پاسخ به این پرسش بهتر است نگاهی به سیر این دو نرخ (صرافی ملی و سامانه نیما) در یک ماه گذشته، از 15 مهر ماه تا 15 آبان داشته باشیم.
در یک ماه مذکور 23 نرخ برای دلار در صرافی ملی و سامانه نیما اعلام شده است. آرشیو قیمت‌ها حاکی از این است که در اکثر مواقع نوسان سامانه نیما و صرافی ملی معکوس یک دیگر است.
به جز هفت مرتبه که نرخ به صورت همزمان در صرافی ملی و سامانه نیما بالا رفته ( 19 مهر، 20 مهر، 22 مهر، 23 مهر، 27 مهر، 10 آبان و 14 آبان) در سایر مواقع با افزایش قیمت در صرافی ملی، قیمت دلار نیما پایین می‌آید و با کاهش آن، قیمت در سامانه نیما افزایش پیدا می‌کند.
آیا این مسئله علت خاصی دارد؟
کمال سیدعلی، معاون ارزی سابق بانک مرکزی، در پاسخ به پرسش تجارت‌نیوز می‌گوید: نرخ نیمایی نرخی است که بازار با آن در تفاهم است و در واقع نزدیک به بازار و مقرون به صرفه برای واردکننده و صادرکننده است. هر چند این امکان وجود دارد که در بازار کنار نرخی که به طور رسمی برای سامانه نیما اعلام می‌شود با شکل‌گیری توفقاتی بین صادرکننده و واردکننده نرخ دیگری هم ایجاد شود که از آن اطلاع نداریم.
به اعتقاد او در واقع برای ارز نیمایی دو نرخ وجود دارد؛ یکی روی تابلو و دیگری بین خریدار و فروشنده.
همچنین آن‌طور که این معاون سابق بانک مرکزی می‌گوید نرخ اعلام شده توسط صرافی‌ملی نرخی دستوری است. اما نرخ نیما براساس توافق خریدار و فروشنده است و تنها سمت و سویش تحت کنترل بانک مرکزی است.
به باور او درست آن است که با توجه به هدف‌گذاری بانک مرکزی دو نرخ نیما و صرافی ملی با هم نزدیک باشند و قطعا نباید نوسانات معکوس تجربه کنند. در حل حاضر اگر این اتفاق برای ما می‌افتد علتش متغیر بودن سطح عرضه و تقاضا درسامانه نیما است.
به گفته سید علی هیچ منطقی بر این نوسان معکوس حاکم نیست و نمی‌توان آن را یک سیاست و برنامه خاص تلقی کرد.
شرط کاهش ادامه‌دار در بازار
این کارشناس در ادامه به نوسانات کاهشی فعلی در بازار اشاره و تاکید می‌کند: لازم است که بانک مرکزی مدیریت کند تا اگر کاهشی در حال صورت گرفتن است به تدریج و با توجه به تعاملات بین‌المللی باشد نه این که حرکت کاهشی با نوسانات آنچنانی و موقتی را تجربه کنیم. به هیچ وجه نباید کاهش با شدت صورت بگیرد که دو مرتبه با افزایش همراه شود.
به اعتقاد او اکنون نرخ ارز منطبق با برخی انتظارات تورمی است که اگر تخلیه شود، البته در کنار بسیاری از تمهیدات دیگر که باید بانک مرکزی آن را بیندیشد از جمله انتخابات نحوه مذاکره برای آزادسازی ارزهای بلوکه شده، بازار مدیریت می‌شود.
او بار دیگر تاکید می‌کند که اگر برنامه‌ای برای این کار نداشته باشیم بی‌شک همچنان بازار هیجانی و پر هرج و مرج را خواهیم داشت.
بازار ارز در دو ماه پیش رو
«دو ماهی طول می کشد تا جابه‌جایی مقامات آمریکایی صورت بگیرد. در کنار آن در این مدت بهتر است تعاملات با منطقه و کشورهایی که ارزهای ما در آن بلوکه شده صورت بگیرد تا بتوانیم ثباتی بلند مدت در نرخ ارز داشته باشیم. من گمان می‌کنم که این نرخ کاهشی ادامه یابد اما مشروط است به این که بانک‌مرکزی با برنامه و مکانیزم درست حرکت کند. اگر تعاملات ما با سایر کشور ها منطقی نشود شرایط گذشته مجددا باز خواهد گشت»
این جملات را سیدعلی در پیش‌بینی نرخ ارز در هفته‌های پیش‌رو می‌گوید.
